زندگی با بیش فعالی ممکن است چالش‌های خاص خود را داشته باشد. بسیاری از افراد بیش فعال با احساساتی چون بی‌قراری، تمرکز دشوار، و در بعضی مواقع احساس عدم کنترل بر وضعیت خود مواجه می‌شوند. اما این وضعیت لزوماً یک مانع غیرقابل‌حل برای موفقیت نیست. در واقع، افراد بیش فعال با ویژگی‌هایی همچون انرژی بالا، خلاقیت، و توانایی برقراری ارتباط خوب می‌توانند در زمینه‌های خاصی درخشان باشند. اما سوال اصلی این است: چه شغلی مناسب این افراد است؟
در این مقاله به بررسی شغل‌های مناسب برای افراد بیش فعال، نحوه پیدا کردن شغل مناسب، و چالش‌هایی که ممکن است این افراد در محیط کار با آن‌ها روبرو شوند، خواهیم پرداخت.(جهت دریافت مشاور کسب و کار در یزد کلیک کنید.)

 ویژگی‌های افراد بیش فعال

افراد بیش‌فعال یا مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، ویژگی‌هایی دارند که می‌تواند تأثیر زیادی بر رفتار و عملکرد روزمره آنها بگذارد. این ویژگی‌ها معمولاً شامل عدم توانایی در حفظ تمرکز و توجه بر روی یک موضوع به مدت طولانی است، که باعث می‌شود این افراد به راحتی حواسشان پرت شود. 
علاوه بر این، افراد بیش‌فعال تمایل به رفتارهای impulsive یا ناگهانی دارند و ممکن است در تصمیم‌گیری‌های فوری و بدون فکر کردن به پیامدها، دچار اشتباهات شوند. همچنین، آنها ممکن است مشکلاتی در تنظیم هیجانات خود داشته باشند و به راحتی تحریک‌پذیر یا دچار احساسات شدید شوند. 
دیگر ویژگی معمول در این افراد، فعالیت بیش از حد جسمی است که ممکن است به شکل جنب و جوش مفرط یا بی‌قراری بروز کند. در بعضی موارد، این افراد ممکن است در تکمیل وظایف و مسئولیت‌های خود مشکلاتی داشته باشند و از انجام کارهایی که نیاز به دقت و نظم دارند، اجتناب کنند. 
این ویژگی‌ها می‌توانند در محیط‌های مختلف مانند مدرسه، کار یا خانه به چالش‌هایی برای فرد و اطرافیانش ایجاد کنند، اما با درمان مناسب و استفاده از استراتژی‌های مدیریت، این افراد می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند.

شغل‌های مناسب برای افراد بیش فعال

مشاغل پر تحرک و پویایی بالا

افراد بیش فعال به طور طبیعی تمایل دارند که در محیط‌هایی پر از فعالیت و چالش‌های متنوع مشغول شوند. شغل‌هایی که نیازمند فعالیت جسمی زیاد یا مشغله‌های ذهنی پیاپی هستند، می‌توانند برای آن‌ها جذاب و مناسب باشند. مشاغلی مانند:
آموزش و تدریس: به ویژه در زمینه‌های مرتبط با ورزش، هنر یا حتی تدریس دروس به دانش‌آموزان با نیازهای ویژه. این افراد به دلیل توانایی در سازگاری با شرایط متغیر و نیاز به تعامل مداوم با دانش‌آموزان، می‌توانند در این حرفه‌ها موفق باشند.
مدیریت پروژه: افرادی که توانایی برنامه‌ریزی و سازماندهی کارها را دارند، می‌توانند در حوزه مدیریت پروژه‌ها موفق شوند. این شغل نیازمند نظارت بر چندین وظیفه به طور همزمان است و افراد بیش‌فعال به دلیل توانایی در انجام چند کار همزمان و حل مشکلات به سرعت، می‌توانند در این حوزه عملکرد خوبی داشته باشند.
رسانه و تبلیغات: این افراد می‌توانند در حوزه‌های دیجیتال مارکتینگ، تولید محتوا، یا حتی خبرنگاری که نیاز به جابه‌جایی و تعامل مستمر با افراد مختلف دارد، فعالیت کنند. محیط‌های پویا و متغیر رسانه‌ای به افراد بیش‌فعال این فرصت را می‌دهند که از انرژی بالای خود بهره‌برداری کنند و در عین حال با چالش‌های جدید روبه‌رو شوند که موجب افزایش انگیزه و بهره‌وری آن‌ها می‌شود.

شغل‌های خلاقانه و مبتنی بر نوآوری

افراد بیش فعال به دلیل تفکر غیرمتعارف و توانایی تولید ایده‌های نوین، ممکن است در مشاغلی که نیازمند خلاقیت و نوآوری هستند، موفق‌تر عمل کنند. به عنوان مثال:
طراحی گرافیک و انیمیشن: این شغل‌ها نیازمند استفاده از مهارت‌های خلاقانه و ذهنی است و به افراد این فرصت را می‌دهد که ایده‌های خود را به تصویر بکشند. طراحی گرافیک و انیمیشن فضایی است که در آن فرد می‌تواند با استفاده از مهارت‌های تصویری و طراحی، داستان‌ها و پیام‌های جذاب و متنوعی ایجاد کند. افراد بیش‌فعال با توجه به تخیل بالا و انرژی ذهنی خود می‌توانند ایده‌های نو و خلاقانه‌ای را در این حوزه‌ها به کار گیرند و به راحتی از محدودیت‌ها فراتر روند.
بازاریابی و برندینگ: افرادی که به راحتی با مردم ارتباط برقرار می‌کنند، می‌توانند در عرصه تبلیغات و برندینگ که نیازمند ایده‌پردازی و ارتباط مستمر با مشتریان است، موفق باشند. این شغل‌ها به افراد این فرصت را می‌دهند تا همزمان با ایجاد ارتباطات جدید، ایده‌های نوآورانه‌ای برای تبلیغات و استراتژی‌های برندینگ ارائه دهند. انرژی بالا و توانایی حل مشکلات به‌طور سریع، از ویژگی‌هایی است که افراد بیش‌فعال می‌توانند در این حرفه‌ها به آن تکیه کنند و در بازار رقابتی موفق شوند.

مشاغل در زمینه فناوری و نوآوری

این دسته از مشاغل، به ویژه در دنیای دیجیتال و فناوری اطلاعات، برای افراد بیش فعال می‌تواند فرصت مناسبی برای استفاده از انرژی و تفکر سریع فراهم کند. مشاغلی مثل:
توسعه‌دهنده نرم‌افزار: افراد بیش فعال که توانایی حل مسائل پیچیده را دارند، می‌توانند در زمینه برنامه‌نویسی و طراحی نرم‌افزارها با سرعت و دقت بالا کار کنند. این شغل به آن‌ها این امکان را می‌دهد که با حل چالش‌های فنی و برنامه‌نویسی به صورت مداوم درگیر شوند و از تمرکز بالا و مهارت‌های تحلیل منطقی خود بهره ببرند.
تحلیل داده‌ها: پردازش و تجزیه و تحلیل داده‌ها برای افراد بیش فعال که ذهن آن‌ها به سرعت از الگوهای پیچیده عبور می‌کند، می‌تواند جذاب و مناسب باشد. این افراد می‌توانند با استفاده از توانایی تجزیه و تحلیل سریع، داده‌ها را بررسی کرده و به نتایج کاربردی دست یابند. همچنین، سرعت تطبیق آن‌ها با تغییرات و توانایی در پردازش اطلاعات به طور همزمان، آن‌ها را برای نقش‌های مختلف در تحلیل داده‌ها و پیش‌بینی روندها بسیار مناسب می‌سازد.

چالش‌ها و راه‌حل‌ها در محیط کار

شغلی که برای افراد بیش فعال مناسب باشد، باید به آن‌ها فرصت دهد تا با چالش‌های خود کنار بیایند. یکی از چالش‌های رایج این افراد در محیط کار، ناتوانی در متمرکز ماندن روی یک وظیفه برای مدت طولانی است. برای مقابله با این مشکل، محیط‌های کاری که آزادی عمل و تغییر فعالیت‌ها را فراهم کنند، بسیار مناسب‌تر هستند.
علاوه بر این، نیاز به استراحت‌های منظم برای افراد بیش فعال بسیار مهم است. اگر شغلی فشار زیادی به آن‌ها وارد کند یا فرصت‌هایی برای استراحت و بازسازی انرژی فراهم نباشد، ممکن است عملکرد آن‌ها کاهش یابد.

سخن پایانی

افراد بیش فعال ویژگی‌هایی دارند که می‌تواند در محیط‌های شغلی خاص به نفعشان باشد. از آنجا که این افراد معمولاً انرژی بالایی دارند و می‌توانند خلاقانه فکر کنند، یافتن شغلی که به آن‌ها اجازه دهد تا از این ویژگی‌ها بهره‌برداری کنند، می‌تواند به رضایت شغلی و موفقیت آن‌ها کمک کند. انتخاب شغل مناسب نیازمند آگاهی از ویژگی‌های فردی و شناسایی مشاغل خاص است که با این ویژگی‌ها هم‌خوانی داشته باشد.
از این رو، پیشنهاد می‌شود که افراد بیش فعال به مشاغلی فکر کنند که علاوه بر چالش‌های مستمر و پویا بودن، به آن‌ها آزادی عمل و فرصت‌های خلاقانه نیز بدهد. با انتخاب صحیح، افراد بیش فعال می‌توانند در محیط‌های کاری خود به درخشش برسند و از پتانسیل‌های خود بهترین استفاده را ببرند.

دکتر فواد ذکری بیش از یک دهه است که به عنوان مشاور در حوزه های مختلف کسب و کار در کنار برند های مطرح ایرانی هستند. ایشان سعی کردند با تولید بیش از ۳۰ عنوان پکیج آموزشی در قالب فیلم و صدا به رشد کسب و کارهای ایرانمان کمک کنند.